Sosyal Haklar

ENGELLİ HAKLARI

KİMLİK KARTI VE SAĞLIK KURULU RAPORU İLE ENGELLİLERE SAĞLANAN HAK VE KOLAYLIKLAR

1. Devlet tiyatroları, gösterilerini engellilere ücretsiz sunmaktadır.

2. Türk hava yolları ile seyahat halinde belirlenen esaslar doğrultusunda engelliler indirimden yararlanabilir.

Türk Hava Yolları Tarafından Belirlenen Usul ve Esaslarda Engellilere İndirim Uygulanmaktadır.

Türk Hava Yolları iç ve dış hat seferlerinde geçerli kimi ücretlerde, (her türlü ücret üzerinden uygulanmaz) genel veya kısmı felç sonucu refakatçisiz hareket edemeyen veya kısıtlı hareket edebilen yolculara, görme engelli (%90 ve üzerinde görme engelliler) her iki ayağını ve/veya bacağını kullanamayan yolculara, uçak içinde herhangi bir durumda fiziksel ve/veya zihinsel nedenlerle kişisel güvenlikleri veya konforları (yemek, tuvalet vb.) kendilerine yeterli olmak konusunda engelle karşılaşacak ve hızlı hareket etmeleri istendiğinde bunu yerine getiremeyen yolculara ve refakatçilerine iç hat seyahatlerde %20, dış hatlarda ise %40 oranında ‘ engelli ve refakatçi indirimi ‘ uygulanmaktadır. Söz konusu indirimler parkur ve ücret tiplerine göre farklılık arz edebileceğinden, daha ayrıntılı bilgi edinmek üzere satış ofislerine ve seyahat acentelerimize başvurabilirsiniz.

Yukarıda tanımlandığı şekilde engelli olduğunu belgeleyen (özel veya devlet hastanesinden alınan rapor ya da heyet raporu) yolcularımız, seyahatleri için geçerli ücretin uygulama şartları kapsamında, engelli indirimi uygulamasından faydalanabilirler.

Ayrıca, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü‘nce düzenlenen “ Gazi Tanıtım Kartı ” na sahip olan gazi/malul yolculara da, indirime izin veren ücretler üzerinden, iç hat uçuşlarında % 20, dış hat uçuşlarında % 40 indirim uygulanmaktadır.

3. Devlet Demir Yolları ana hat yolcu trenleri ile seyahat halinde engellilere %50 indirimden yararlanabilir.

TCDD, engelli yolcular ile refakatçilerinin trenlerde seyahat etmeleriyle ilgili yeni bir düzenlemeye gitti. Yeni düzenlemeye göre;”Engellilik Ölçütü, Sınıflandırılması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik” gereğince engelli oranı için Sağlık Kurulu Raporu, Engelli Kimlik Kartı ile; Engelliler (Engel oranı %40 ve daha fazla olan engellinin kendisi, %50 ve üzeri olup Ağır engelli raporu bulunanların kendisi ve beraberindeki bir refakatçisi anahat trenlerinde ve YHT’lerde ücretsiz seyahat edebilecekler.)http://www.tcdd.gov.tr/home/detail/?id=253

Devlet Demiryolları’nda Engellilere yapılan indirim %20’den %50’ye çıkarıldı.

18.01.2012 tarihinden itibaren başlayan uygulamadan yararlanmak isteyenlerin “Engellilik  Ölçütü, Sınıflandırılması ve Engellilere verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında yönetmelik” gereğince engel oranı için Sağlık Kurulu Raporu, engelli kimlik kartı  ibraz etmeleri gerekmektedir.

Türkiye Denizcilik İşletmesi Tarafından Engellilere İndirim Nasıl Uygulanmaktadır.

Türkiye Denizcilik işletmelerine ait Kruvazeye Seferler ve iç hatlarda %20 indirim uygulanmaktadır.

İstanbul Deniz Otobüsü AŞ. Tarafından Engellilere İndirim Nasıl Uygulanmaktadır.

Bedensel Engelliler
% 40 ve üzeri derecede engeli bulunan ve Nüfus Cüzdanın da engellilik durumu yazılmış olan kişiler.

* Bilgisayardan bilet kesilen dış hatlarda İNDİRİMLİ,
* İETT’den alacakları ÜCRETSİZ seyahat kartları üzerine taktıracakları indirimli akbillerini kullanmak suretiyle akbilli hatlarda İNDİRİMLİ
Malul Vatandaşlar
2022 sayılı kanuna göre maaş alan 65 yaşını doldurmuş bakıma muhtaç malul durumdaki kişiler, * Durumlarını belgelemek kaydıyla dış hatlarda İNDİRİMLİ
* İETT’den alacakları ÜCRETSİZ seyahat kartları üzerine taktıracakları indirimli akbillerini kullanmak suretiyle akbilli hatlarda İNDİRİMLİ yararlanmaktadır.
* Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından engel oranı % 40 ve üzeri olan engellilere toplu taşım araçlarında indirimli tarifeden yararlanabilmeleri için engelli indirimli kartı, engel oranı %60 ve üzeri olan engellilere yanlarında bir refakatçi ile birlikte kuruluşumuz otobüslerinden ücretsiz olarak yararlanabilmeleri için engelli serbest kartı verilmektedir. Ankara EGO Genel Müdürlüğü.

4. Turkcell (Destekcell) Cep Telefonlarında Görüşme Ücretinden İndirimli Olarak Yararlanılabilir.
5. Türk Standard’ları Enstitüsü ile birlikte engelliler için özel düzenlemeleri içeren standartlar hazırlanmaktadır.

6. Engellilerle ilgili sivil toplum örgütleri, 2908 sayılı kanuna göre dernekler, federasyonlar ve konfederasyon şeklinde örgütlenmiştir.

7. Engellilerin profesyonel olarak spor yapmaları için devlet bakanlığına bağlı egelliler spor federasyonları vardır.

8. Oy kullanırken seçim kurullarının engelliler için düzenleme yapmaları gerekmektedir. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 26–27)

Madde 26- 26.4.1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun değişik 36 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Seçmen kütüğü yazımı sırasında, seçmenin oyunu kullanmasını engelleyecek bir engelliliği varsa, forma kaydedilir.”

Madde 27- Aynı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sandık; okul avlusu veya salonları, mabetlerin elverişli kısımları gibi geniş, umumi yerler ile engelli olan seçmenin oyunu kolaylıkla kullanacağı yerlere konur. Açık yerlerde, saçağı, sahanlığı, sundurması bulunan yerler seçilir.”

9. Belediyeler 572 sayılı kanun hükmünde kararname gereğince engellilere uygun düzenlemeleri standartlara uygun olarak yapmak zorundadır. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 3–4) 

Madde 3- 27.6.1984 tarihli ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’ un 6 ncı maddesinin (A) fıkrasına (r) ve (s) bentleri ile aynı maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“r) İlgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak genç ve yetişkin engelliler için bölgenin işgücü piyasasına uygun mesleklerde, meslek ve beceri kazandırma kursları, iş eğitim merkezleri ve yaşam evleri açmak,

Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1

Sayfa: 2 RESMİ GAZETE 6 Haziran 1997 – Sayı: 23011 (Mükerrer)

s) Ulaşım araçlarının engellilerin kullanımına ve ulaşabilirliğine uygun olmasını sağlamak ve özürlüler için, ulaşım ile sosyal ve kültürel amaçlı hizmetlerden ücret almamak veya indirimli tarife uygulamak, büyük şehir belediyelerine ait ve büyük şehir belediyeleri tarafından işletilen veya kiraya verilen büfeler, otoparklar gibi iş yerlerinin engelliler tarafından işletilmesi konusunda kolaylık sağlamak,

Bu maddede sayılan görevlerin gerçekleştirilmesi sırasında Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standardına uyulması zorunludur.”

Madde 4- 3.4.1930 tarihli ve 1580 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesine 77 nci bentten sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“78) Bu maddede sayılan her türlü yapılar ve çevresinin, yolların, park, bahçe ve rekreasyon alanlarının, sosyal ve kültürel hizmet alanları ile ulaşım araçlarının engellilerin kullanımına ve ulaşabilirliğine uygun olarak yapılmasını sağlamak ve denetlemek,

79) İmar planlarının yapımı ve uygulanması ile yapıların inşaat ve iskân ruhsatı aşamasında, Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standardına uygunluk sağlamak, uygulamaları denetlemek ve bütünlüğü sağlayıcı tedbirler almak,

80) İlgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak genç ve yetişkin engelliler için bölgenin işgücü piyasasına uygun mesleklerde, meslek ve beceri kazandırma kursları, iş eğitim merkezleri ve yaşam evleri açmak,

81) Engelliler için, ulaşım ile sosyal ve kültürel amaçlı hizmetlerden ücret almamak veya indirimli tarife uygulamak, belediyelere ait ve belediyeler tarafından işletilen veya kiraya verilen büfeler, otoparklar gibi işyerlerinin engelliler tarafından işletilmesi konusunda kolaylık sağlamak,”

10. Belediyeler toplu taşıma araçlarından engellileri ücretsiz veya indirimli olarak yararlandırmak zorundadır. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 3–4) (9.madde de açıklanmıştır)

11. 1580 Sayılı Belediyeler ve 3030 sayılı Büyük şehir Belediyeleri Yasası, belediyelere ait ve belediyeler tarafından işletilen veya kiraya verilen büfeler, otoparklar gibi iş yerlerinin engelliler tarafından işletilmesi konusunda kolaylık getirmiştir. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 3–4)(9.madde de açıklanmıştır)

12. 18 yaşını bitirmiş ve herhangi bir yerden geliri olmayanlar emekli sandığına veya bulunduğu yerdeki valilik veya kaymakamlık makamlarına başvuru yaparak 2022 sayılı yasa gereğince aylık bağlanmasını talep edebilir.

13. Engellilerin kullandığı araç ve gereçler il ve ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından karşılanabilmektedir. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 17)

Madde 17- 29.5.1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun 2 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Ancak, sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olan ve bu kuruluşlardan aylık ve gelir alan engellilerin, tedavi giderleri ile fonksiyon kazandırıcı ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereçlerin kurumlarca karşılanamayan kısmı bu Kanun kapsamındadır.”

14. İmar Mevzuatına ulaşılabilirlikle (fiziksel engellerin kaldırılmasıyla) ilgili hükümler eklenmiştir. Buna göre, kaldırımlar, yaya yolları, konutlar ve umumi binalar özürlülerin ulaşabilirliğine uygun olarak yapılmak durumundadır.

15. Engelliler H sınıfı sürücü belgesi alarak özel tertibatlı araç kullanabilirler.

16. H sınıfı sürücü belgesine sahip olan engelliler yurt içinden aldıkları özel tertibatlı otomobillerde, katma değer vergisi indiriminden yararlanmakta ve taşıt alım vergisinden muaf tutulmaktadır.

17. H sınıfı sürücü belgesi olan engellilerden uygun şartları taşıyanların yurt dışından getirtecekleri özel tertibatlı otomobiller için gümrük vergisi muafiyeti vardır.

18. El ve ayak fonksiyonunu tamamen yitirmiş bulunan engellilerin yurt dışından getirtecekleri özel tertibatlı minibüsler gümrük vergisinden muaftır.

19. Sosyal Güvenlik kuruluşlarınca karşılanan araç ve gereçlerin standartlara uygun olarak sağlanması gerekmektedir. (572 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 20–22–23)

Madde 20- Aynı Kanunun Ek 32 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu madde gereğince verilecek protez, araç ve gereçlerin standartlara uygunluğu dikkate alınarak, türleri, süre ve şartları ile yapılacak ödeme miktarlarına ait esaslar Kurumca hazırlanacak yönetmelikle tespit edilir.”

Madde 22- 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun geçici 139 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Bu madde gereğince sağlanacak iyileştirme vasıtalarından, topluma uyumu kolaylaştıracak her türlü ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereçlerin standartlara uygunluğu sağlanır.”

Madde 23- 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun değişik ek 18 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Bunlardan, topluma uyumu kolaylaştıracak her türlü ortopedik ve diğer yardımcı araç ve gereçlerin standartlara uygunluğu sağlanır.”

Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 5

Sayfa: 6 RESMİ GAZETE 6 Haziran 1997 – Sayı: 23011 (Mükerrer)

20. Engelli çocuğun resmi veya özel eğitim merkezlerinde aldıkları gelişim ve eğitime ilişkin giderlerin bir kısmı çalışılan kurum, emekli sandığı ve sosyal sigortalar kurumu tarafından bütçe uygulama talimatları çerçevesinde karşılanmaktadır. Emekli sandığına ve sosyal sigortalar kurumu’na bağlı kişilerin çocuklarının özel eğitimleri için 2009 yılı itibarı ile en fazla 422 TL eğitim yardımı yapılmaktadır.Bu oran her yıl yenilenmektedir.

21. Yüksek öğretim kurumuna girmeye hak kazanan ve kayıt yaptırarak öğretime başlayan öğrenci ilk yılında bulunduğu ilin valiliği bünyesindeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı’na başvurması durumunda, başbakanlık bursundan yararlandırılır. Ayrıca yardımcı ders araç gereçlerinin temini konusunda engelli öğrenciye destek verilmektedir.

22. Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünün öğrenci yurtlarından engelli öğrenciler istemde bulunmaları halinde yararlanabilmektedirler.

23. Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından uygulanan harç ve öğrenim kredisi tahsisinde %40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyenlere öncelik tanımakta ve harç kredisinin geri ödenmesinde yönetim kurulu kararı ile %50 indirim yapılmaktadır.

24. 2002/58 Sayılı Başbakanlık Genelgesi, engellilere yönelik birçok düzenlemenin uygulanmasını içermektedir.

T.C.

BAŞBAKANLIK

Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.PPG.0.12-320-20515                                3 Aralık 2002

Konu:

GENELGE

2002/58

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, ülkemiz nüfusunun yaklaşık %12’si, sayıları 8 milyonu bulan engelli vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. Engelli  vatandaşlarımızın, başkalarının yardımına muhtaç olmadan kendi kendilerine yetebilmelerinin sağlanması, fırsat eşitliğinin gerçekleştirilmesi ve topluma üretici bireyler olarak kazandırılmaları büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla, engellilerin sosyal, ekonomik ve kültürel sorunlarının çözüme kavuşturulmasına yönelik çeşitli düzenlemeler yapılmış bulunmaktadır.

Ancak, bu düzenlemelerin yaşama geçirilmesi ve engelli vatandaşlarımızın uygulamada karşılaştıkları sorunların giderilmesini teminen, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan yönetici ve diğer personel, engelli  vatandaşlarımıza gereken kolaylığı gösterecek ve ilgili düzenlemelerin yanı sıra aşağıda belirtilen hususlara titizlikle uyacaklardır.

1) Kamu kurum ve kuruluşları, istihdamı zorunlu engelli personel kontenjanlarını açık tutmayarak süresi içinde sınav açacak, engellilerin  eğitim gördükleri alanlarda, eğitim düzeylerine, mesleki bilgi ve becerilerine uygun iş ve görevlerde istihdamlarının sağlanması için özen gösterecektir.Engellilerin istihdamına yönelik olarak açılacak sınavlarda; ülkemiz koşullarına uygun katılama şartlarının aranmasına, ilkokul ve ilköğretim mezunu özürlülerin de istihdamına olanak sağlanmasına, sınava girebilme yaşının en üst sınırda tutulmasına ve sınav soruları ile sınavlarda görevli refakatçilerin seçiminde engellilerin ve engel gruplarının özel durumlarının göz önünde bulundurulmasına önem verilecektir. İşyerlerinde engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak ve iş verimini arttıracak araç-gerecin temin edilmesi, mekan ve çalışama koşullarına ilişkin uygun düzenlemelerin yapılması, engelli çalıştırma zorunluluğuna uymayan işveren veya vekilince ödenmesi gereken para cezalarının tahsili ve tahsil edilen para cezalarının Maliye Bakanlığı ile eşgüdüm sağlanarak, nemalandırılması hususlarında azami titizlik gösterilecektir.

2) Yerel yönetimler ve diğer kamu kurum kuruluşları fiziksel çevrenin engelliler için ulaşılabilir ve yaşanabilir kılınması için cadde, sokak, meydan, yeşil alanlar, çocuk bahçeleri,müzeler, sergi alanları parklar, piknik ve eğlence alanları, spor ve oyun alanları, otoparklar gibi kentsel, sosyal, teknik alt yapı alanlarının, turizm, eğitim, sağlık ve kültür tesis ve yapıları ile binaların engellilerin fiziki çevreye ulaşılabilirliliğini sağlamak amacıyla TSE Standartları ve imar mevzuatında 2 Eylül 1999 tarih ve 23 804 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren; “3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, “Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Planı Bulunmayan Alanlarda Uygulanacak İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, “İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik”, “Gecekondu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, “Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve 13 Temmuz 2000 tarih ve 24108 sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren “3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”te öngörülen düzenlemelere uygun olmasını sağlayacaklardır.

Kentlerimizde yaya trafiğine ayrılmış bulunan kaldırımların ve yaya geçitlerinin engelli vatandaşlarımız tarafından güvenli bir şekilde kullanılmalarını sağlamak üzere, buralara trafik kurallarına aykırı şekilde motorlu araçların park etmesi ve diğer engellerin konulması önlenecektir.

Öncelikle özürlülerin ağırlıklı olarak ilişkide bulunduğu Valilik, Kaymakamlık, Belediye, Engelliler İdaresi Başkanlığı, SHÇEK hizmet birimleri, eğitim kurumları, Sosyal Yardımlaşmayı ve Dayanışmayı teşvik Fonu olmak üzere, tüm kamum kurum ve kuruluşları, hizmet binalarının giriş-çıkışları ile fiziksel çevreyi engellilerin ilgili birimlere rahatlıkla ulaşabilmelerini sağlayacak şekilde imar mevzuatı ve TSE standartlarına uygun olarak düzenleyeceklerdir.

Bunların yanı sıra; hastane, otogar, gar, havalimanı, tren istasyonu, liman gibi insan hareketlerinin yoğun olduğu yerlerde, hizmetlerden yararlanmak isteyen engelliler için fiziksel engelleri aşma ve ulaşılabilirliği sağlamada ilgili kurum ve kuruluş görevlilerince yardımcı olunacak, konuyla ilgili personelin bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi kurumlar tarafından sağlanacaktır.

3- Ulusal düzeyde kabul edilen 10-16 Mayıs sakatlar haftasının ilk günü ile 3 Aralık Dünya Engelliler Gününde, engellilere yönelik faaliyet gösteren konfederasyon, bağlı federasyon ve derneklerin kamu görevlisi olan yönetim kurulu üyeleri ile kamuda görev yapan tüm engelliler idari izinli sayılacaklardır.

4- Engellilere yönelik faaliyet gösteren tüm resmi ve özel eğitim kurumları ile rehabilitasyon merkezlerinin özürlü çocukların eğitimleri için gerekli özel araç-gereç ile materyaller bakımından tam donanımlı olmaları ve eğitim sürecinin sosyal kültürel faaliyetler ve kaynaştırma programıyla desteklenmesi sağlanacaktır.

Ayrıca kurum ve merkezler dışında kalan engellilerimizin eğitimleri ve ihtiyaçları için gereken tedbirler alınacak, eğitimleri için gereken araç-gereçler ile ortez, protezi tekerlekli sandalye, koltuk değneği, baston, işitme cihazı gibi ihtiyaçlarının kurumlarca karşılanmayan tamamı veya kısımlarının, il ve ilçelerde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynaklarından 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda, geciktirilmede karşılanması için gerekli tedbirler alınacaktır.

5- Özürlüler İdaresi Başkanlığının vermiş olduğu Özürlü Kimlik Kartı özürlülere tanınan hak ve hizmetlerden yararlanılması için yeterli ve geçerli bir belgedir. Özellikle belediyeler TCDD, THY, Devlet tiyatroları olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları özürlülere yönelik hizmetlerde Özürlü Kimlik Kartını esas alacaklardır.

6-Özürlü kişilere yönelik sağlık ve tıbbi rehabilitasyon hizmetlerine gereken önem verilecek ağır özürlülere öncelikle hizmet verilecek sosyal güvencesi olmayan özürlü yurttaşlarımızın sağlık sorunlarının çözümlenmesine ve tedavilerine gayret gösterilecektir. Herhangi bir sosyal güvencesi olamayan özürlü vatandaşlarımızın sağlık kurulu raporlarının düzenlenmesinde bağış, evrak parası gibi herhangi bir nedenle ücret talep edilmeyecektir.

Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde önemi adımlar attığımız bu günlerde, kamu kurum ve kuruluşlarınca 2003 Avrupa Özürlüler Yılına yönelik çalışmalar yürütülecek, engellilerin fiziki güçlükleri aşması için gerekli önlemler ivedilikle alınacaktır.

Kamu kurum ve kuruluşları özürlülere yönelik tüm etkinlik ve çalışmaların planlama ve uygulamasını Türkiye Sakatlar Konfederasyonu başta olmak üzere özürlülere hizmet amaçlı çalışmalarını yürüten sivil toplum örgütleri ile işbirliği içinde yürüteceklerdir.

Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.

Abdullah GÜL
Başbakan

25. 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7. maddesine göre, II sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan, münhasıran aracı sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibatı bulunanların malul ve sakatlar tarafından beş yılda bir defaya mahsus olarak bizzat kullanılmak üzere ve %90 ve üstü oranda raporu bulunan tüm özürlüler yeni otomobil ve bir kısım ticari araçlarda ö.t.v.’den muaftırlar.

26. 197 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesine göre, bizzat maluller tarafından kullanılan ve %90 ve üstü oranda raporu bulunan tüm özürlüler motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır.

197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 4’üncü maddesinin (c) bendinde; “(5035 sayılı Kanunun 22’nci maddesiyle değişen bent) (01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere) Sakatlık dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtların” motorlu taşıtlar vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, konu ile ilgili olarak 10.01.2004 tarih ve 25342 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 21 Seri No’lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğinde; Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 4/c maddesinde yapılan düzenleme ile malul ve engellilerin istisnadan yararlanma şartı olan “bizzat kullanmak” zorunluluğunun uygulamadan kaldırılarak; sakatlık dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin adlarına kayıtlı olan ve malul ve engellilerin bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna edildiği açıklanmıştır.

a)Adına araç alınacak kişi 18 yaşın altında ise noterden anne ve baba birlikte muvafakat belgesi imzalarlar. Araç satışında da aynı işlem gerekmektedir. Eğer anne baba boşanmış ise; velayet kimin üzerinde ise zihinsel engelli çocuğu için araç alımında tüm işlemleri o yapar. Diğer ebeveynin iznine gerek yoktur.

b)Adına araç alınacak kişi 18 yaşın üzerinde bedensel engelli ise kendi adına işlem yapabilir. Arzu ederse kendisi adına alım satım yapmak üzere başka birine noterden vekalet verebilir.

c)Adına araç alınacak kişi 18 yaşın üstünde ve zihinsel engelli ise, engelli kişinin adına vasi kararı şarttır. Vasi kararı daha önceden çıkartılmış ise; ilgili adliye kaleminden “araç alımına ait kullanılmak üzere” yazı almaları zorunludur. Aracın satımında yine mahkemenin ilgili kaleminden araç satışına ait yazı alınması zorunludur.

ÖTV indirimli alınan araçların aynı zamanda Motorlu Taşıtlar Vergisi muafiyeti vardır. MTV muafiyeti için; bulunduğunuz yerleşim yerindeki Vergi Dairesine başvuru yapmanız gerekir. Engelli sağlık raporu, araç ruhsatı ve kimlik kartı ile müracaat ediniz. Aksi halde aracınıza ait MTV borcu çıkabilir.

Bu işlemler yapılırken, ÖTV Kanunu’nun yürürlük tarihi olan 06.06.2002 öncesi alınan engelli sağlık raporları geçerli değildir. Bu tarihten itibaren alınmış olan engelli sağlık raporları süresi içinde geçerlidir.

Engelli sağlık raporu eğer 1 ya da 2 yıllık ise; bitimine 6 ay kalmadan önce araç alımını yapmış olmanız şarttır. Engelli sağlık raporu yenilendiğinde (araç alımını yapmış olanlar); eğer engel oranı düşerse, ÖTV indirimli araçlarını ÖTV ödemeden kullanmaya devam ederler. Bu araç 5 yıl içinde satılamaz. Satılırsa ÖTV ödenir. Engelliden engelliye satışlarda (karşı tarafın da ÖTV indirimli araç alma hakkı var ise) ÖTV ödenmez.

MTV için durum biraz farklı. Engelli sağlık raporu 1 ya da 2 yıllık olanlar, rapor yenilediklerinde aldıkları raporu vergi dairesine MTV muafiyeti için vermek zorundadırlar. Engel oranı % 90 ve üzerinde devam edenler, yenilenen raporları ile MTV muafiyetine devam ederken, engel oranı düşenler rapor tarihinden itibaren MTV yükümlüsü olur ve vergi ödemeye başlarlar. Bu kişilerin engel oranı ilerleyen zamanlarda tekrar % 90 ve üzerine çıkarsa MTV muafiyeti için yeni başvuru yapabilirler.

ÖTV indirimli araç plakalarındaki engelli işareti 2011 yılından itibaren kaldırılmıştır. Engelli araç park yerlerinden yararlanmak için kullanacağınız “Engelli Araç Park Kartı” için; engelli raporu, ruhsat, engelli bireyin bir resmi ile birlikte bulunduğunuz yerleşim yerindeki Trafik Tescil Amirliği’ne başvurmanız gerekir. ÖTV indirimli aracınız için oturduğunuz evin yakınına engelli araç park yeri yaptırmak için, bulunduğunuz yerleşim yerindeki belediyeye müracaat etmelisiniz.

Minik bir hatırlatma: Engelli aracınızın olması, bir başkasının kendi için, evinin yanına yaptırdığı engelli araç park yerine sizin de park etmeniz hakkını size verir, ancak bu durumun ne kadar ahlaki olacağı da düşünülmelidir. Siz kendi aracınız için yaptırdığınız engelli araç park yerine, başka engelli aracının park etmesini istemiyorsanız siz de başkalarının hakkına saygı göstermelisiniz.

Bu arada, “Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile sürücü belgesi sınıflarının yeniden belirlenmesiyle,.engellilerin engel gurubuna göre almış oldukları H sınıfı ehliyetler de 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren yürürlükten kalktı. Artık engellilere, hastaneden alınacak rapora göre, H Sınıfı yerine A veya B sınıfı ehliyet verilecek. Halihazırda H sınıfı ehliyetiniz varsa, alacağınız sağlık kurulu raporu ile bulunduğunuz ildeki trafik şube müdürlüklerine giderek ehliyetinizi A veya B sınıfı olarak yenilemeniz gerek. Kullanacağınız araç engelinizin durumuna göre özel tertibatlı ise ehliyetinize “özel tertibatlı araç kullanabilir” ibaresi yazılacak. Otomatik şanzımanlı araç kullanmak yeterli ise ehliyete “otomatik şanzımanlı araç kullanabilir” yazılacak. Mevcut H sınıfı ehliyetinizi değiştirmek için beş yıl süre tanındığını da hatırlatalım.

27. Serbest meslek erbabı ve ücretli çalışan özürlü vatandaşlarımız ile kendisi özürlü olmasa bile ailesinde özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ile ücretliler vergi indiriminden yararlanırlar

28. Kamu kurumlarının sakat memur çalıştırma yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin takip ve denetiminden Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı sorumlu ve yetkilidir

29. Kurumlarca özürlü vatandaşlarımıza ayrılan boş devlet memuru kadroları için her yılın Nisan-Mayıs, Temmuz-Ağustos veya Ekim-Kasım dönemlerinde sınav açılmaktadır

30. Sınav duyuruları Devlet Personel Başkanlığı tarafından resmi gazetede, baskı sayısı yüksek ulusal gazetelerde ve TRT Televizyon ve radyo kanalları aracılığıyla yapılmaktadır. Kurumlar sınav duyurularında işin özelliği gerektirmediği sürece özür grupları arasında bir ayrım yapamayacağı gibi özür oranında da üst sınır getiremeyeceklerdir.

31. Sınavlarda özrün özelliğine göre kurumların refakatçi bulundurması gereklidir. Ayrıca özür grupları dikkate alınarak sınav sorusu hazırlamak ve değerlendirmek üzere özel sınav kurulu oluşturulur

32. İşverenlerin belirli bir mesleği olan özürlüleri öncelikle meslekleri ile ilgili işlerde çalıştırmaları gerekmektedir

33. Kurum ve kuruluşlar çalışma yerlerini özürlü vatandaşlarımızın çalışmasını kolaylaştıracak şekilde düzenlemek gerekli tedbirleri almak ve özürlü vatandaşlarımızın çalışmaları ile ilgili özel araç ve gereçleri temin etmek zorundadır

34. Ülkemizde özürlü vatandaşlarımız için Türkiye iş Kurumu, Halk Eğitim Merkezleri, Mesleki Eğitim Merkezleri, Özel Dershaneler, Belediyeler ve özürlülerle ilgili dernek ve vakıflar tarafından meslek edindirme kursları açılmaktadır

35. Özürlü vatandaşlarımızın çalıştığı kamu kurum ve kuruluşu özelleştirme kapsamındaysa, kapatma ve tasfiye halleri dışında özürlü vatandaşlarımız işten çıkartılamaz

36. Özelleştirme sonucunda özürlü vatandaşlarımızın çalıştığı kurum veya kuruluşun tasfiye edilmesi veya kapatması halinde işine son verirse bulunulan ildeki Türkiye İş Kurumuna başvurulmalıdır. Bu durumda iş kaybı tazminatı, kanunun diğer çalışanlara tanıdığı hakların iki katı oranında ödenmektedir.

37. Meslek edindirme kurslarından yararlanan özürlü vatandaşlarımıza işe yerleştirmede öncelik tanınır

38. Gerek kamu gerekse özel sektörde özürlü işçi olarak iş bulmayı sağlayacak kurum Türkiye İş Kurumudur.

39. Özürlü işçiler, diğer işçilere yapılan sosyal yardımlardan aynen yararlanırlar.

40. Toplu iş görüşmelerinde özürlü işçiler aleyhine hükümler konulamaz.

41. Özürlü vatandaşlarımız kendi işini kurduğunda gelir vergisi indiriminden yararlanabilir

42. 50 ve daha fazla işçi çalıştıran kamu %4, özel sektör işletmeleri % 3 özürlü çalıştırmak zorundadır.

43. Ceza paraları özürlü vatandaşlarımızın istihdamı, mesleki eğitim ve mesleki iyileştirme için kullanılmaktadır.

44. yasal kotasının üstünde özürlü çalıştıran işverenleri sigorta primlerinin yarısı devlet tarafından karşılanmaktadır.

45. Türkiye’de 268 özel eğitim okulu ve 351 özel eğitim ve iyileştirme kurumu vardır.

46. Tüm İllerde Rehberlik Ve Araştırma Merkezleri bulunmaktadır. Özürlü çocuğu olan aileler buralara başvurarak çocukları hakkında danışmanlık hizmeti alabilirler.

47. Okullarda kaynaştırma eğitimine ağırlık verilmektedir.

48. Görme engellilere okul öncesi dönemde gündüzlü, ilköğretim düzeyinde yatılı ve gündüzlü olarak eğitim verilmektedir.

49. İlköğretim okulunu bitiren görme özürlü öğrenciler öğrenimlerine normal okullarda kaynaştırma yoluyla devam etmektedirler.

50. Braille yazılmış ortaöğretim ders kitapları görme engelliler akşam sanat ve basım evi matbaasında basılıp ihtiyaç sahiplerine talep halinde ulaştırılmaktadır

51. İşitme engellilere okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde gündüzlü ve yatılı olarak eğitim hizmeti verilmektedir

52. İşitme engelli öğrenciler meslek liselerine sınavsız yerleşebilmektedirler

53. Ortopedik özürlülere yatılı ve gündüzlü olmak üzere okul öncesi, ilköğretim ve meslek lisesi düzeyinde eğitim olanağı sunulmaktadır.

54. Zihinsel engelliler eğitilebilir ve öğretilebilir olarak iki ayrı grup okulda eğitim almaktadırlar. Bunlar özür derecelerine göre yapılandırılmış okullarda ya da kaynaştırma okulları veya sınıflarında eğitim alabilmektedirler.

55. Uzun süre hastanede yatan çocuklar için bazı hastaneler bünyesinde “hastane ilköğretim okulları” bulunmaktadır.

56. Üniversite sınavı sırasında ortopedik ve görme özrü bulunanlar için uygun düzenlenmiş sınav mekânları hazırlanır, görme özürlüler ve az görenler için 30 dakikalık ek sınav süresi verilir, sınav sorularını okuyacak ve söylenecek yanıtları yazacak uygun eğitimde ve düzgün diksiyonlu “yardımcı refakatçi” eşliğinde sınava girme olanağı tanınır.

57. Az gören üniversite öğrencileri fakülte/yüksekokul/bölüm amirliklerine yazılı olarak başvurarak sınav sorularını büyük puntolu harflerle yazılmış olarak sağlayabilirler.

58. Ülkemizde iyileştirme hizmeti, tıbbi iyileştirme merkezlerinde verilmektedir.

59. Ülkemizde hamilelik döneminde bebeğin fiziksel ve zihinsel özürlü olup olmadığının saptanması amacıyla genetik danışma merkezlerinde genetik danışma hizmeti sunulmaktadır.

60. Ülkemizde Ankara ve İstanbul’da olmak üzere özürlülere yönelik hizmet götüren iki diş kliniği bulunmaktadır.

61. Sosyal güvenlik kurumlarında Bağ-Kur hariç olmaz üzere (SSK, Emekli Sandığı) iyileştirme hükümleri sayesinde engelsiz sigortalılara nazaran daha erken emekli olma olanağı sağlanmıştır.

62. Trafik akışını engellememek koşuluyla park etmeye elverişle alanlara araç park edebilirler. ( Özürlü Kimlik Belgesini aracın ön yüzünü görünecek şekilde asmanız önemle rica olunur.)

Müze Ve Ören yeri Girişlerinde Özürlülere Uygulanan Ücret Nasıldır?
Özürlüler, gaziler ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş, Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında aylık almakta olanlar kimliklerini ibraz etmek suretiyle müzeler ve ören yerlerinden ücretsiz faydalanmaktadır.

Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Koruma Alanları ve Tabiat Anıtları Girişinde Uygulanan Ücret Nasıldır?

Harp malulü, gaziler ve özürlüler kimliklerini ibraz etmek suretiyle ücretsiz faydalanmaktadır. Özelleştirilen işletmelerde sözleşmeye göre uygulama yapılmaktadır. Ayrıca çadır ve karavan yeri ücretinde %50 indirim uygulanmaktadır.

Toplu taşıma(Belediye Otobüsü-Metro vb.) ve Su Bedelinde Uygulanan Ücret Nasıldır?
Bu uygulanmalar Belediyelere göre çeşitlilik arz etmektedir. Bazı belediyeler ücretsiz taşıma yaparken bazıları özür oranlarını baz alarak ücretsiz yada indirimli tarife uygulamaktadır. Çok az sayıda belediye tarafından su faturasında indirime gidilmiştir.

Belediyelerin verdikleri hizmetlerde uygulayacakları indirim ve tarifelerde genel bir yasal düzenleme bulunmayıp, bunlar tamamen Belediyenin yetkisinde olan bir husustur. Bütün bu uygulamaların olabilmesi için Belediye Meclislerince bu yönde bir karar alınmış olması gerekmektedir.
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL
SAĞLIK SİGORTASI KANUNU VE DİĞER BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
Kanun No. 6111 Kabul Tarihi: 13/2/2011
MADDE 107- 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Hastalık ve refakat izni:
MADDE 105– ………………………..
Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.”
Söz konusu hükümde;
Memura kimler için refakat izini verileceği şu şekilde düzenlenmiştir:
1-Bakmakla yükümlü olduğu kişiler,
2-Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden biri için
Memura hangi hallerde Refakat izni verileceği ise şu şekilde düzenlenmiştir:
1-Ağır bir kaza geçirmesi
2-Tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde,
(Bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şarttır.)
Refakat izni ne kadar süre ile verilebilir.
1-Üç aya kadar izin verilir.
2-Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.
Refakat izni takdire dayanır mı?
Refakat izni idarenin takdirine dayalı değildir. Şartlar oluşmuş olması halinde izin verilmesi zorunludur.
Refakat izni memur mali ve özlük kaybı olur mu?
Aylık ve özlük hakları korunarak, refakat izni kullanılmaktadır. Bir kaybı olmaz.

Refakat iznine dair raporda neler yazılmalı?

1-Devlet memurlarına verilecek refakat izninde “dönem” ibaresinden ne anlaşılması gerekir? Devlet memurlarına verilecek refakat iznine 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinde yer verilmiştir. Bu maddede; “….memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.” hükmüne yer verilmiştir. Görüleceği üzere, Kanun metninde dönem ibaresi geçmemektedir. Ancak, dönem ibaresi Yönetmelikte geçmektedir. Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında yer verilen “aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz” hükmünde geçen “dönem” ifadesinden Devlet memurunun kullandığı refakat izni sürenin başlangıç ve bitiş tarihleri arasında kalan dönemin anlaşılması gerekmekte olup, söz konusu dönemde aynı kişi ile ilgili olarak başka bir Devlet memurunun refakat izni kullanması mümkün değildir. Yine bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin 4 üncü fıkrasında yer verilen “Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez.” hükmünde geçen altı aylık sürenin ise “yılda altı ay” olarak düşünülmemesi gerekmekte olup, söz konusu sürenin “memuriyet süresi boyunca altı ay” olarak anlaşılması gerekmektedir.

2-Refakat izninin haftada iki gün ya da ayda altı gün gibi parça parça kullanılması mümkün müdür? Devlet memurlarına 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 inci maddesinin son fıkrasına göre refakat izninin üç aya kadar verileceği, gerekli görülmesi halinde üç aylık sürenin aynı koşullarda bir katına kadar uzatılması mümkün olup, söz konusu iznin haftada bir gün veya ayda dört gün gibi parça parça kullanılmasına ilişkin madde metninden bir hükmün çıkarılması mümkün değildir.

3-Refakat izni verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda bulunması gereken hususlar nedir, refakat izninin başlangıç tarihi nasıl belirlenir? Devlet memuruna 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca verilen refakat izninin başlangıç tarihinin sağlık kurulu tarafından verilen raporun tarihinin esas alınarak belirlenmesi gerekmektedir. Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre, refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbi sebepler, refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel niteliklerin yer alması gerekmekte olup, bahsi geçen hususlardan birini içermeyen sağlık kurulu raporuna istinaden Devlet memuruna refakat izni verilemez.

4- Refakat iznine esas teşkil eden sağlık kurulu raporunun yurt dışından alınması durumunda yapılacak işlem nedir? Yurt dışından alınan raporun o ülke mevzuatına uygun olup olmadığı ile ilgili ülke mevzuatında hastalık durumunda sağlık kurulu raporu tanzim edilip edilmediği hususlarında dış temsilciliğin onayının alınması gerekmektedir.

5- Refakat iznine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda refakatçinin ad ve soyadının bulunması gerekir mi? Refakat iznine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda yer alan ifadelerin memurun hastaya bakmakla yükümlü olup olmadığına göre farklılık göstermez. Yukarıda da belirtildiği üzere refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda “refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunduğu” ve “sürekli ve yakın bakım gerektirdiği” ifadelerinin her ikisin de yer alması zorunlu olup, refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda refakatçinin adının ve soyadının yazılmasına gerek yoktur.

6- Refakat izni memura genel olarak hangi hakları sağlar? Refakat izninin genel olarak memura sağladığı hakları toplu olarak şu şekilde sıralayabiliriz; * Refakat izni; ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerin tedavi amacıyla hastane ye götürülmesi için izin verilmesi hususunu içermez. * Refakat izni verilen personele harcırah ve yolluk verilmesi mümkün değildir. * Refakat izninin kişinin tedavisinin evde veya hastanede olması önemli değildir. * Refakat izninin verilmesine sebep olan kişinin memuriyet mahalli içinde veya dışında olmasının önemi yoktur. * Refakat izni verilen Devlet memurunun izin süresinin sonunda görevine başlaması gerekmekte olup, kendisine ayrıca bir yol süresinin verilmesi mümkün değildir. * Refakat izninin sağlık kurulu raporuna dayalı olması ve raporda, Kanunda ve Yönetmelikte öngörülen hususların yer alması gerekmekte olup, bu nitelikte olmayan sağlık kurulu raporlarına dayalı olarak refakat izni verilemez. * Refakat izni verilen memurun izin sebebinin son bulması halinde derhal görevine dönmesi gerekir. * Refakat izninin memurun talebine bağlı olması sebebiyle azami sürelerden daha az verilebilmesi mümkündür. * Azami süre kadar (altı ay) refakat izni kullanan memura aynı hastalığa bağlı olarak yeniden refakat izni verilemez. * Azami süre kadar (altı ay) refakat izni kullanan memura farklı hastalığa bağlı olarak mevzuatta yer alan diğer şartların yerine getirilmesi halinde yeniden refakat izni verilebilir. * Bir kişi için azami süre kadar refakat izni kullanan Devlet memuruna diğer bir kişi için de yukarıda aranılan şartların taşınması halinde refakat izni verilmesi mümkündür.

7- Tek hekim raporuna istinaden refakat izni verilebilir mi? 657 sayılı Kanun’un 105’inci maddesinin son fıkrasında belirtilen haller dışında birinci derece yakınlarının sağlık hizmeti sunucularında gördükleri tedavileri sırasında devlet memurunun söz konusu kişilere refakat etmesi halinde izin verileceğine dair herhangi bir hükmün 657 sayılı Kanun’da bulunmaması sebebiyle, bahsi geçen durumda memura hekim raporuna istinaden refakat sebebiyle izin verilmesi mümkün değildir. Madde metninde açıkça sağlık kurulu raporuyla belgelendirilme şartı olduğu görülecektir.

8- Bakıcı yardımından faydalanan yakını için memura refakat izni verilebilir mi? 657 sayılı Kanun’un 105’inci maddesine göre; devlet memurunun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi durumunda aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilmesi gerekmekte ayrıca bu süre bir katına kadar uzatılmaktadır. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu gereği bakım hizmeti ve bakım ücretinden yararlanan kişinin refakat ihtiyacı karşılanması sebebiyle bu durumdakilerin memur olan yakınlarının refakat izninden yararlandırılması mümkün değildir. Madde metninde böyle bir kısıtlama olmasa da Devlet Personel Başkanlığı’nın vermiş olduğu görüş bu yöndedir. Bize göre bu görüş dar kapsamlı ve kısıtlayıcı bir görüştür. Çünkü, bakıcının fonksiyonu ile birinci derece yakının ifa edeceği fonksiyon oldukça farklıdır.

9- Refakat izni süresinin uzatılması için sağlık kurulu raporunun yenilenmesi gerekir mi? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 105’inci maddesine göre 3 aya kadar verilen refakat izninin gerekli görülmesi halinde aynı koşullarda bir katına kadar uzatılması sebebiyle, refakat izni süresinin uzatılması için sağlık kurulu raporunun yenilenmesi gerekmektedir.

10- Devlet memuruna, engelli yakını için refakat izni verilebilir mi? Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 10’uncu maddesine göre, refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbi sebepler, refakat edilmediği takdirde hayati tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel niteliklerin yer alması gerekmekte olup, bakmakla yükümlü olduğu çocuğunun engelli sağlık kurulu raporuna istinaden refakat izni verilmesi mümkün değildir. Şayet engellinin durumu Yönetmelikteki bütün şartlara uygunsa bu durumda refakat izni verilebilir.

11- Devlet memuruna refakat izni verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunun, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile sözleşmeli olmayan sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarından alınması halinde söz konusu sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmeli olan sağlık hizmeti sunucuları tarafından onaylanması gerekir mi? Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmeli olmayan özel bir sağlık hizmeti sunucusundan alınması halinde söz konusu sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmesi olan sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından onaylanması gerektiğine ilişkin adı geçen Yönetmelikte açık bir hüküm bulunmamaktadır.

Engelli vatandaşlar internete daha düşük fiyatlarla erişecek…
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yapılan çalışmalar neticesinde engelli vatandaşların internete daha düşük fiyatlarla erişiminin önü açıldı
BTK’nın internet sayfasında yer alan Kurul kararına göre, engelli kullanıcılara sunulacak DSL internet hizmeti için mevcut ücretlerde yüzde 25 indirim yapıldı. 1 Şubat 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek uygulamaya göre özür oranı yüzde 40 ve üzerinde olan engelliler 6 DSL internet paketini indirimli olarak alabilecekler.

Uygulamadan hem ilk defa abone olacak hem de halen DSL internet abonesi olan engelli kullanıcılar yararlanabilecek. İndirimden faydalanmak isteyen engelli vatandaşların veya birinci dereceden yakınlarının özürlülük oranını gösteren belge ile abonesi oldukları ya da olacakları İnternet Servis Sağlayıcıya başvurmaları gerekiyor.

Özür oranı yüzde 40 ve üzerinde olan engellilerin indirimli olarak alabilecekleri 6 DSL internet paketi şöyle:
Erişim Hızı Kota
1 Mb/sn1GB1 Mb/sn2GB1 Mb/sn4GB8 Mb/sn;ye kadar4GB8 Mb/sn;ye kadar6GB8 Mb/sn;ye kadarLimitsiz

TÜRK TELEKOM SOSYAL TARİFE 

Kapsam
Sosyal Tarife; 
• T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hak sahibi için düzenlenen Gazi, Gazi Eşi, Gazi Babası ücretsiz seyahat kartı sahipleri faydalanabilir. (SGK tarafından hak sahipleri için düzenlenen bir belgedir.)
• T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hak sahibi için düzenlenen Şehit Ailesi (anne, baba, eş), vazife malulü eşine verilen ücretsiz seyahat kartı sahipleri faydalanabilir. (Kıbrıs ve Kore Gazi’leri kapsam dâhilindedir.)
• Özür durumuna göre, tüm vücut fonksiyon kaybı oranı, %40 ve üzeri olan müşterilerimizden,
o 18 Mart 1998 tarih ve 23290 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Özürlülere verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe Uygun %40 ve üzeri iş gücü kaybını belirtir sağlık kurulu raporu sunabilen müşterilerimiz faydalanabilir.
o Abonelik sadece belge ile durumunu ispatlayabilen müşterilerimiz için geçerlidir. Doğal vasi veya mahkeme kararı ile vasi olan kişiler Sosyal Tarife’den faydalanamaz.
o Beyaz Kart, Belediyelerin vermiş olduğu Paso veya benzeri kartlar ile yapılan başvurular kabul edilmez.

Ücretler 

Tarife ücretlerine %18 KDV ve %15 ÖİV dâhildir.
Paket dakikaları 

Paket kapsamındaki bedava dakikalar tüm ev-iş telefonlarına doğru yapılan şehir içi görüşmeler için geçerlidir.
Sosyal Tarife kapsamında verilen “Ücretsiz/Bedava” dakikalar, tüm gün/hafta/ay kullanılabilir. Ay içinde kullanmayan paket bedava dakikaları, fatura kesim tarihinde silinecektir ve paket ücretinin tamamı bu faturaya yansıtılacaktır.
Paket kapsamındaki ücretsiz dakikalar, A Tipi STH hizmeti kapsamında alternatif sabit telefon operatör (STH / UMTH) üzerinden sadece ses hizmeti alan ama hala Türk Telekom aboneliği devam eden abonelere doğru yapılan aramalarda geçerlidir.
Paket kapsamındaki ücretsiz dakikalar, alternatif sabit telefon operatör (STH) aboneliği bulunan sabit telefonlara doğru yapılan aramalarda geçerli değildir. (Türk Telekom aboneliği bulunmayan sabit telefon abonelerine yapılan aramalar.)
Paket kapsamındaki ücretsiz dakikalar, özel servis numaralarına doğru yapılan aramalarda geçerli değildir.
Tarife Değişikliği
SOSYAL TARİFE 
Ay içinde yapılan Tarife değişikliği talepleri takip eden ay uygulamaya alınır. Yani, yeni paketinizin faydaları ve ücreti takip eden ilk fatura döneminizde geçerli olacaktır.
Başvuru tarihiniz itibari ile geçerli olan tarifeniz, ilk fatura kesiminize kadar geçerlidir.
Sadece Türk Telekom Ofis’leri üzerinden tarife değişikliği ile Sosyal Tarife seçilebilir.
Yeni Abonelik 

Türk Telekom Ofis, Bayii, Çağrı Merkezi, kurumsal web sayfası (www.turktelekom.com.tr) üzerinden tarife değişikliği be yeni abonelik başvuru kabul edilmektedir.
Yeni abonelikte, tarife paket ücreti ve paket dakikalarına Kıst uygulanır.
[Kıst uygulaması; abonenin yeni abonelik veya iptal başvuru tarihine göre hizmetten faydalandığı gün kadar paket ücreti ödenir. Paket ücreti karşılığında da ücreti ödenilen gün kadar ücretsiz dakika verilir. Bir ay 30 gün olarak kabul edilir. 15 gün Sosyal Tarifenden faydalanan aboneler, 15 günlük paket ücreti olarak tüm vergiler dâhil 6,25TL öder ve 1.500 dakika ücretsiz konuşabilir]
Abonelik üst limiti 

Türk Telekom’un ihtiyaç sahiplerine sunmuş olduğu GAP Avantaj, Köy Avantaj Tarifesi ve Sosyal Tarifeleri için toplam 500.000 abone kotası mevcuttur.
Bu tarifeler için başvuru yapan ilk 500 bin abone için geçerlidir. Tarifelerden faydalanama hakkı kazanan müşterilerimiz için tarifeler süresizdir.
Tarifeden faydalanacak abone kotasına ulaşılması halinde yeni başvuru kabul edilmeyecektir.
Abonelik İptali 

Türk Telekom Ofislerinde abonelik iptal başvurusu kabul edilmektedir.
Abonelik iptali işleminde, tarife paket ücreti ve paket dakikalarınıza Kıst uygulanır.
Hat iptal, numara taşıma ve devir işlemlerinde paket aboneliği devam etmez. İşlemin gerçekleşmesi ile beraber paket iptali geçerli olur ve son paket ücretine KIST uygulanarak dönem sonunda çıkacak faturaya yansıtılır.
[Kıst uygulaması; abonenin yeni abonelik veya iptal başvuru tarihine göre hizmetten faydalandığı gün kadar paket ücreti ödenir. Paket ücreti karşılığında da ücreti ödenilen gün kadar ücretsiz dakika verilir. Bir ay 30 gün olarak kabul edilir. 15 gün Sosyal Tarifesinden faydalanan aboneler, 15 günlük paket ücreti olarak tüm vergiler dâhil 6,25TL öder ve 1.500 dakika ücretsiz konuşabilir]
Paket dakikalarını sorgulama 

Müşterilerimiz, kendi ev telefonlarından “ücretsiz” olarak güncel kullanım bilgisini sorgulayabilir.
0800 314 1516 servis numarasını, ev veya iş telefonunuzdan arayarak kullanım bilgisini öğrenebilirsiniz. SOSYAL TARİFE
Güncel kullanım bilgilendirmelerine, son 24 saat içerisinde yapmış olduğunuz görüşmeler dâhil olmayabilir.
Güncel kullanım bilgilendirmelerinde şehir içi, şehirlerarası, GSM ve diğer arama yönlerine ilişkin ay içindeki toplam görüşme bilgisi verilir.
Güncel kullanım bilgisi kapsamında paket dakikalarına ve bedava dakikalara ilişkin ücretsiz dakika bilgisi verilememektedir. Aybaşından itibaren yapılan aramalar için yön bazında toplam dakika bilgisi verilmektedir.
Özel Servis Aramalarının ücretlendirilmesi

444’lü aramaların ücretlendirilmesi
444’lü Özel Servis Numaraları aramaları paket ücretsiz dakikaları kapsamında değildir.
444’lü numara aramaları şehir içi kademeden ücretlendirilir.
3 Rakamlı kısa numaraların ücretlendirilmesi
Herhangi bir sabit alan kodu koymadan yapılan 3 Rakamlı Özel servis aramaları paket dakikaları kapsamında değildir.
Ücretli ve ücretsiz 3 Rakamlı özel servis numaraları için lütfen ilgili bölümleri inceleyiniz.
Diğer Katma Değerli Servis numaralarının ücretlendirilmesi
Yarışma servisleri, sohbet hatları, bilgi ve danışma numaraları, tüm katma değerli hizmet sunulan numaralarına doğru yapılan arama ücretleri yararlanmakta olduğunuz tarifedeki ücretlendirmelerden farklı olabilir. Arama yapmadan önce mutlaka kontrol ediniz.
Yönlendirmelerin ücretlendirilmesi 

Hattınızı başka bir numaraya yönlendirmeniz durumunda yapacağınız görüşmelerde paket dakikalarınız geçerli olabilir. Yönlendirme yapılan numaranın Türk Telekom ev veya iş telefonu olması durumunda paket dakikalarınıza dâhildir. [Lütfen paket dakikalarınızı kullanabileceğiniz arama yönlerini kontrol ediniz]
Alternatif Sabit Telefon Hizmeti (STH) Operatörü Aramaları

A Tipi STH abonesine doğru yapılan aramalar
A Tipi Sabit Telefon Hizmeti (STH) lisansı şehir içi, şehirlerarası ve/veya uluslararası telefon hizmeti sunulabilmesi için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından telekomünikasyon operatörlerine verilen lisanstır.
A Tipi STH hizmetinden faydalanan aboneler hala Türk Telekom abonesidir. Bu aboneler tarife paketinin aylık sabit/paket ücretini Türk Telekom’a ödemeye devam etmektedir. Fakat şehir içi, şehirlerarası, GSM ve uluslararası telefon görüşmeleri için STH hizmet sağlayıcı operatörün tarifeleri geçerlidir.
Türk Telekom ev telefonu müşterilerinin, A Tipi STH hizmeti alan Türk Telekom müşterilerini armaları durumunda şehir içi ve şehirlerarası kademeden ücretlendirilir. Paket bedava dakikaları ile kampanya bedava dakikalarını bu aramalarda kullanabilirler.
STH abonesine doğru yapılan aramalar SOSYAL TARİFE
Sabit Telefon Hizmeti (STH) lisansı ile hizmet veren operatörlerden hizmet alan aboneler aynı zamanda Türk Telekom abonesi değildir. Bu aboneler, hem aylık sabit ücretini hem de tüm telefon görüşmeleri ücretini abonesi olduğu STH hizmet sağlayıcı operatöre öder.
STH aboneleri, Türk Telekom müşterileri ile aynı şeklide coğrafi numaralara sahiptir. Yeni abonelik tesisi veya numara taşıma ile STH operatörü coğrafi numaralar üzerinden hizmet verebilir.
Türk Telekom ev telefonu müşterilerinin, STH hizmeti alan sabit telefon abonelerine doğru yapacakları aramalarda tarifesinin STH arama ücreti ile ücretlendirilir. Paket bedava dakikaları ile kampanya bedava dakikalarını bu aramalarda geçerli değildir.
Yasal konular

Abonelerin tarife ve/veya paketler dâhilinde sunulan hakları 3. şahıslara transfer etmelerine izin verilmez.
TÜRK TELEKOM, beyan edilen bilgilerin doğrulunu talep etme hakkını saklı tutar.
TÜRK TELEKOM bilgilendirme yapmak koşulu ile tarife ve kampanyalarının fiyat ve koşullarında değişiklik yapma hakkını saklı tutar.
TÜRK TELEKOM’un söz konusu hizmetin ticari amaçlarla veya haberleşme amacı dışında kullanılması ve suiistimal hallerinde kullanımları kısıtlama hakkı saklıdır.
TÜRK TELEKOM, Bilgi Teknolojileri Kurumu Kararları ve mevzuatta meydana gelebilecek değişiklikler neticesinde tarifelerinde gerekli değişiklikleri yapar.
TÜRK TELEKOM, fiyatlarda ve kullanım koşullarında değişiklik yapma hakkını saklı tutar.
TÜRK TELEKOM, sunulan hizmetin haberleşme ihtiyacının karşılanması dışında amaçlar için kullanıldığını belirlemesi durumunda tespit ettiği hatları kapama hakkını saklı tutar.

Engelli ve Yaşlılara Ücretsiz Seyahat Hakkını Düzenleyen Yönetmelik Yayımlandı 04 Mart 2014

Ücretsiz seyahat hakkından engelli kimlik kartı olan engelliler mevcut kartlarıyla, yaşlılar ise nüfus cüzdanları ile yararlanabilecek.

Ücretsiz seyahat hakkından refakatçisi ile birlikte yararlanmak isteyen ağır engelliler ise bu haktan faydalanmak için yeniden düzenlenen engelli kimlik kartı için Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerine başvuru yapacak.

Engelli ve yaşlı vatandaşlara ücretsiz seyahat hakkı tanıyan düzenlemenin usul ve esaslarını belirlemek üzere Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan Ücretsiz Veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği,  04/03/2014 tarih ve 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Ücretsiz Seyahat Hakkı Hangi Hizmetlerde Geçerli Olacak?

12 Temmuz 2013 tarihinde 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda yapılan değişiklikle

• Engel oranı %40’ın üzerinde olan engelli bireyler ile ağır engelli bireylerin birlikte yolculuk ettikleri en fazla bir refakatçilerine,

o    demiryolları ve denizyollarının şehiriçi ve şehirlerarası hatlarından,

o    belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden

ücretsiz olarak yararlanma hakkı,

• 65 yaşın üstündeki vatandaşlara ise

o    demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatlarından

o    belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden

ücretsiz olarak yararlanma hakkı,

• demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise

%50 indirimli olarak yararlanma hakkı getirilmiştir.

Engelliler ve Yaşlılar Bu Haktan Nasıl Yararlanacak?

Ücretsiz seyahat hakkının kullanımına ilişkin usul ve esasları belirleyen Ücretsiz Veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliğine göre;

• 65 yaşın üstündeki vatandaşlarımız nüfus cüzdanı ile,
• Engelliler ise Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünce verilen “engelliler için kimlik kartı” ile

söz konusu haktan yararlanabilecekler.

Engelli Kimlik Kartı Olan Engelliler Mevcut Kartlarıyla Ücretsiz Seyahat Hakkından Yararlanabilecekler

Engel oranı %40’ın üzerinde olan tüm Engelli Vatandaşlar;

• Halen yürürlükte olan 19/07/2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler Veritabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik uyarınca Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerince verilen “Engelliler İçin Kimlik Kartı” ile ya da
• Anılan Yönetmeliğin geçici 1 inci maddesi ile geçerlilikleri korunmuş olan engelli kimlik kartları ile veya
• Nüfus cüzdanında engel oranı yazılmış olan engelli bireyler engel oranını gösteren nüfus cüzdanları ile

bu haktan yararlanabilecek.

Böylece engelli kimlik kartı bulunan vatandaşların mevcut kartlarını yenilemelerine gerek kalmayacak.

Ücretsiz Seyahat Hakkından Refakatçisi ile Birlikte Yararlanmak İsteyen Ağır Engelliler ise Yeni Kart İçin Başvuru Yapacaklar

Ücretsiz seyahat hakkından tek başlarına faydalanacak ağır engelli bireyler yukarıda sayılan kimlik kartlarını kullanabilecek. Bu durumda olanların kartlarını yenilemelerine ihtiyaç bulunmamaktadır.

Ücretsiz seyahat hakkından refakatçisi ile birlikte faydalanmak isteyen ağır engelli bireylerin ise Engelli Kimlik Kartlarını YENİLEMELERİ gerekmektedir.

Ağır engelli vatandaşların ücretsiz seyahat hakkını refakatçileri ile birlikte kullanabilmeleri için, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca yeni basılan ve üzerinde “ULAŞIMDA REFAKATÇİ HAKKI VARDIR” ibaresinin yer aldığı kimlik kartını ibraz etmeleri gerekmektedir.

Bu kapsamdaki vatandaşların herhangi bir mağduriyetle karşılaşmamaları için kart değişimi için;

• Dilekçe,
• İki adet fotoğraf ve
• Engelliler için Sağlık Kurulu Raporunun aslı ya da onaylı örneği ile birlikte

ikamet ettikleri ilde bulunan Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne başvurarak “ULAŞIMDA REFAKATÇİ HAKKI VARDIR” ibaresinin bulunduğu yeni kimlik kartını almak için başvuruda bulunması ve kartlarını yenilemeleri gerekmektedir.

Ücretsiz Seyahat Uygulamasına Halk Otobüsleri de Dahil !

Ücretsiz seyahat uygulamasına şehir içi sefer yapan Halk Otobüsleri de dahil olacak.

Yönetmelikte ayrıca ücretsiz veya indirimli seyahat hakkının kullandırılmaması hâlinde bu haktan faydalandırılmayan her kişi için mülki idare amiri tarafından toplu taşıma aracının tarifesi üzerinden elli tam bilet bedeli tutarında idari para cezası uygulanması hükmü getirildi.

Ücretsiz Seyahat Hakkı İçin Yönetmelikte Belirlenen Kartlar tüm Türkiye’de Geçerli Olacak

Ücretsiz seyahat hakkından, engelliler mevcut engelli kimlik kartları ile yaşlılar ise nüfus cüzdanları ile, sadece yaşadıkları şehirde değil farklı şehirlerde de yararlanabilecek.

Belediyelerin taşıma hizmetlerini düzenlemek üzere sağladığı özel taşıma kartlarına sahip olmamak ücretsiz seyahat hakkından faydalanmaya engel teşkil etmeyecek.

ÇOCUKLARIN (ENGELLİ) SAĞLIK YARDIMLARINI ALMASI

5510 SAYILI Sosyal sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 3. Maddesi 1. Fıkrasının 10 nolu alt bendinde genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler tanımlanmıştır.

10) (Değişik bent: 17/4/2008-5754/1 md.) Bakmakla yükümlü olduğu kişi: Bu Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinin dışında kalan genel sağlık sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;

a) Eşini,

b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarını,

c) Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını,

bakmakla yükümlü olunan kişiler açısından 5510 sayılı Kanun geçmiş sosyal güvenlik düzenlemelerinin aksine kız ve erkek çocuklar için ayrım yapmamaktadır.

Kız çocukları için özel durum oluşturan düzenleme kanunun geçici 12. Maddesinde getirilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 12- (Değişik: 17/4/2008-5754/68 md.)

İlgili kanunları gereği tedavi yardımları karşılanan kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, bu Kanun açısından genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılır. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili kanunları gereği bakmakla yükümlü olunan kız çocukları bu Kanun gereğince de bakmakla yükümlü olunan kişi sayılır. Ancak durumlarında değişiklik olduğunda sağlık hizmetlerinden yararlanma koşulları bu Kanun hükümlerine göre yeniden belirlenir. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/49 md.) Kız çocuklarının durum değişikliklerinin ortadan kalkması halinde, bu kişiler tekrar ilgili kanunlarına göre bakmakla yükümlü olunan kişi sayılır. Bu kişilerin sigortalı ve sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişilere ilişkin bilgileri ilgili kurumlar tarafından bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Kuruma bildirilir.

3 ve 12. Maddelerin değerlendirilmesi sonucunda kız çocuklarının durumu şu şekildedir.

-01.10.2008 tarihinden önce (5510 sayılı yasanın yürürlük tarihidir.) doğan kız çocukları yaşa bakılmaksızın anne babalarından sağlık yardımı alabilecek, bu kız çocuklarının durumlarında değişiklik olsada (evlenme, çalışma nedeniyle ana babalarından aldıkları sağlık yardımının kesilmesi) değişikliğin sona ermesinden sonra tekrar ana babalarından sağlık yardımı alabileceklerdir.

-01.10.2008 tarihinden sonra doğan kız çocuğu 3. Maddede belirtilen 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış olma şartı ile anne babasından  sağlık yardımı alır. Bu yaşın sonrasında alamaz.

Kısaca 30.09.2008 ve 01.10.2008 tarihlerinde doğan eğitime devam etmeyen iki kız çocuğundan bir ekimde doğanın sağlık yardımları 01.10.2026 tarihinde kesilecek diğerininki ise yaşa bakılmaksızın devam edecektir.

5510 sayılı yasaya göre malül sayılan ve evli olmayan çocuklar ise yaşa bakılmaksızın genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişidir.

Malül sayılma yasanın 25. Maddesinde düzenlenmiştir.

MADDE 25- (Değişik: 17/4/2008-5754/13 md.)

(1) Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır.

18 yaşını doldurmuş engelli çocuklar için (01.10.2008 tarihinden önce doğan kız çocuklar için gerek yoktur) mevcut özürlü sağlık raporları ile bulunduğunuz yer sosyal güvenlik merkez müdürlüklerine çocuklarınızın engellilikleri nedeniyle genel sağlık sigortası hak sahibi olarak tescili için başvurduğunuzda raporlarınız ilgili sağlık sosyal güvenlik merkezine gönderilerek bu merkezlerde sağlık kurulları tarafından karar verilecektir. Sürekli raporunuz olmadığı takdirde talebiniz için rapor süresi ile sınırlı karar verilip her rapor yenilenmesinde sürecin tekrarlanması gerekecektir.

DİLEKÇE ÖRNEĞİ

SOSYAL SİGORTALAR KURUMU

………………….  MERKEZ MÜDÜRLÜĞÜNE

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununun 3.maddesi 1.fıkrasının 10.bendinde Genel Sağlık Sigortalısının malul olduğu tespit edilen çocuğu bakmakla yükümlü olunan kişi olarak tanımlanmıştır.

Oğlum …………………..   ……………….  …………… hastanesinin ……..tarihli ……… sayılı raporu ile engelli (malul) olduğu tespit edilmiştir. Oğlumum maluliyeti nedeni ile bakmakla yükümlü olduğum kişi olarak tescil edilmesini arz ederim…../…./…….

EKİ:Engelli sağlık raporu

Vesayet kararı

Nüfus Cüzdan fotokopisi

ADRES:                                                                                                              Ad Soyadı  imza

VELAYETİN DEVAMI DAVA DİLEKÇE ÖRNEĞİ

………………(bulunduğunuz şehir adı)  SULH HUKUK MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE

VASİ TAYİNİ İSTEYEN : (anne yada baba ad soyadı), TC:………………. Adres: …………………………………………
DAVALI : Hasımsız

KONU : ——————– —- Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulu Raporu gereğince otizm tanısı ile engelli olan oğlum/kızım ………….  …………. vasi tayin edilmeme karar verilmesi isteminden ibarettir.

AÇIKLAMALAR : 1) Otizm, doğuştan gelen ve tedavisi bulunmayan, yaşam boyu süren bir engel türüdür. ———————————– Hastanesinin özürlü sağlık kurulu raporu ile sürekli özürlü olduğu tespit edilmiştir.
2)Oğlum/kızım …………   …………… onsekiz yaşını tamamlamış olup engelli olması nedeniyle zaruri ihtiyaçlarını tek başına giderememekte, resmi ve gayri resmi işlerini görememektedir. (Oğlumun/kızımın) bütün işlerini görebilmem için VELAYETİN DEVAMI  istiyorum.

HUKUKİ SEBEBLER : M.K ilgili hükümleri , sair mevzuat

İSPAT NEDENLERİ : ————————————— Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulu Raporu

NETİCE ve TALEP : Yukarıda kısaca izah ettiğimiz nedenler karşısında, sağlık kurulu raporu ile özürlü olduğu tespit edilen ……………  ……………. adına tasarrufları yapabilmem için vasi olarak tayin edilmeme karar verilmesini saygı ile arz ve talep ederim.

EKİ: Sağlık Kurulu Raporu ve Kimlik fotokopisi

Tarih

Ad soyadı

imza

VELAYETİN DEVAMI DAVA DİLEKÇE ÖRNEĞİ

………………(bulunduğunuz şehir adı)  AİLE MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE

VELAYETİN DEVAMINI İSTEYEN : (anne yada baba ad soyadı), TC:………………. Adres: …………………………………………

DAVALI : Hasımsız

KONU : ——————– —- Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulu Raporu gereğince otizm tanısı ile engelli olan oğlum/kızım ………….  …………. velayetin devamına karar verilmesi isteminden ibarettir.

AÇIKLAMALAR : 1) Otizm, doğuştan gelen ve tedavisi bulunmayan, yaşam boyu süren bir engel türüdür. ———————————– Hastanesinin özürlü sağlık kurulu raporu ile özürlü olduğu tespit edilmiştir.

2)Oğlum/kızım …………   …………… onsekiz yaşını tamamlamış olup engelli olması nedeniyle zaruri ihtiyaçlarını tek başına giderememekte, resmi ve gayri resmi işlerini görememektedir. (Oğlumun/kızımın) bütün işlerini görebilmem için VELAYETİN DEVAMINI istiyorum.

HUKUKİ SEBEBLER : M.K ilgili hükümleri , sair mevzuat

İSPAT NEDENLERİ : ————————————— Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulu Raporu

NETİCE ve TALEP : Yukarıda kısaca izah ettiğimiz nedenler karşısında, sağlık kurulu raporu ile özürlü olduğu tespit edilen ……………  ……………. adına tasarrufları yapabilmem için velayetin devamına karar verilmesini saygı ile arz ve talep ederim.

EKİ: Sağlık Kurulu Raporu ve Kimlik fotokopisi

Tarih

Ad soyadı

imza

Çocuğu engelli doğan annenin sigorta primi ve ücretini bir yıl süre ile devlet ödeyecek.

Çocuğu engelli doğan annenin sigorta primi ve ücretini bir yıl süre ile devlet ödeyecek. Bu düzenleme 29.01.2016   tarihli  ve 6663 sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirildi. Kanun 10 Şubat 2016 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kullanılan doğum sonrası analık hali izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla çocuğun engelli doğması halinde 360 gün anneye haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilecek. Ücretsiz izin sürelerinin ücretini ve sigorta primini devlet karşılayacak. Engelli çocuğu doğan anneye ödenecek yarım çalışma ödeneği ve priminin nasıl ödeneceğinin şartlarını açıklayalım.

Yarım Çalışma Ödeneği

4447 sayılı Kanuna göre işçiye, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenir. Ödenek süresi, haftalık çalışma süresinin yarısı kadardır.

Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde Fon’dan aylık olarak ödenecek. Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı (54.9 TL) kadardır.2016

Ödenme şartları

4857 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadar (günde 3 saat 45 dakika/yarım gün veya haftalık 22.5 saat) fiilen çalışılması,

Doğum ve evlat edinme sonrası analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde çalışma ve iş kurumu müdürlüklerine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması, gerekmektedir.

Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre doğum  sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılacak. Bu ödemeler damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak.

Sigorta primlerinin ödenmesi

Yarım çalışma ödeneği kapsamında bulunan sigortalılar için, 5510 sayılı Kanun’un 82’nci maddesinde belirtilen prime esas kazanç alt sınırı (asgari ücret) üzerinden aynı kanunun 81’inci maddesi uyarınca toplam yüzde 32.5 oranında sigorta primleri işçi ve işveren payları doğum sonrası yarım çalışma ödeneği ödenen gün sayısı kadar İşsizlik Sigortası Fonundan Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenecek.

T.C.

SAĞLIK BAKANLIĞI

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Sayı : 23642684 – 010.99 – 577   11.04.2019

Konu : Engelli Raporlarının Düzenlenmesinde

           Uyulacak Kurallar

DAĞITIM YERLERİNE

İlgi : a) 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik

b) 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik

c) 2019/06 sayılı Genelge

Bakanlığımıza yapılan başvurulardan; sağlık kurum ve kuruluşlarımızda verilen engelli sağlık raporlarının düzenlenmesinde, eski formatta düzenlenen raporlarının geçerlilik süresi ve yürürlüğe giren yeni mevzuat hükümlerinin uygulanmasına dair tereddütler hâsıl olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle aşağıdaki hususların açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.

1- Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in ve Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in 19‘uncu maddesinde “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. ” denilmektedir.

Bu nedenle 20.02.2019 tarihinden itibaren düzenlenen engelli sağlık raporlarının yeni formatta düzenlenmesi zorunludur. Eski rapor formatında düzenlenen raporlar ilgili kurumlarca geçerli kabul edilmeyecektir.

Ancak hekimlerin elektronik imzalarında yaşanan aksaklıklar veya Hastane Bilgi Yönetim Sistemlerinin e-Rapor Sistemine entegrasyonunun tamamlanamamış olması gibi nedenler ile 20 Şubat 2019 tarihi sonrasında raporların yeni yönetmeliklere uygun formatta düzenlenemediği tespit edilmiştir. Bu amaçla 20 Şubat 2019 tarihinden sonra eski formatta düzenlenen sağlık raporlarının yeni formata uygun hale getirilmesi zorunluluk arz etmektedir.

Bu itibarla hizmet sürekliliğinin sağlanması ve vatandaş mağduriyetinin oluşmaması amaçlarıyla Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Raporu ve Çocuklar İçin özel gereksinin Raporu bileşeninin sekreter ekranlarına yeni sayfa eklenerek Entegrasyon ve Kullanıcı Kılavuzu güncellenmiştir.

Bu güncellemeler doğrultusunda Kurumların resmi talebi veya vatandaşların başvurusu üzerine eski formatta düzenlenen raporlar, kılavuzlarda belirtildiği şekilde güncel mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenerek kişiye teslim edilecek veya kuruma gönderilecektir. Bu durumda kişi tekrar polikliniğe sevk edilmez veya kurula sokulmaz. İşlemler dosya üzerinden yürütülür.

2- Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in Kazanılmış haklar başlıklı 15 inci maddesi 2’nci fıkrasında “Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce engelliler için düzenlenmiş sağlık kurulu raporlarıyla belirlenmiş olan tüm vücut fonksiyon kaybı oranları geçerli olup, bu oranlar ile sağlanmış eğitim, sosyal destek ve yardım hizmetlerinin sürdürülebilmesi için süreli raporlarda rapor süresinin bitimine kadar kurumlarca rapor istenemez.’* denilmektedir.

Bu bağlamda 18 yaş altı çocuklar için eski mevzuat hükümleri ile eski formatta düzenlenmiş “sürekli” ibareli sağlık raporları geçerliliğini korumaktadır. Çocuklar 18 vasim doldursalar dahi bu raporların yenilenmesine ihtiyaç bulunmamaktadır. Eski mevzuat hükümleri ile eski formatta düzenlenmiş “süreli” ibareli sağlık raporları ise belirtilen süre sonuna kadar geçerlidir. Bu sürenin sonunda yeni mevzuata göre kişiye yeni rapor düzenlenir.

3- Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in Kazanılmış haklar 15’inci maddesi 1 ‘inci fıkrasında “Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce 18 yaş üstü engelliler için düzenlenmiş sürekli ibareli sağlık kurulu raporlarıyla belirlenmiş olan tüm vücut fonksiyon kaybı oranları geçerli olup bu oranlara dayanılarak sağlanmış istihdam, eğitim, sosyal destek ve yardım hizmetlerinin sürdürülebilmesi için süreli raporlarda rapor süresinin bitimine kadar kurumlarca rapor istenemez.” denilmektedir.

Bu bağlamda 18 yaş üstü bireyler için eski mevzuat hükümleri ile eski formatta düzenlenmiş “sürekli” ibareli sağlık raporları geçerliliğini korumaktadır. Bu raporların yenilenmesine ihtiyaç bulunmamaktadır. Eski mevzuat hükümleri ile eski formatta düzenlenmiş “süreli” ibareli sağlık raporları ise belirtilen süre sonuna kadar geçerlidir.

4- Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde; “Tam bağımlı engelli birey: Engel durumuna göre engel oranı %50 ve üzeri olduğu tespit edilenlerden doku, organ ve/veya fonksiyon kaybı ve veya psikiyatri tanısı bağlantılı olarak muhakeme yeteneği değerlendirilmesine söre günlük yaşam aktivitelerini yardım almasına rağmen kendi basma gerçekleştiremediğine karar verilen bireyi ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.

Bu nedenle psikiyatri tanısı bağlantılı olarak muhakeme yeteneği değerlendirilmesine göre tam bağımlı olduğu tespit edilen bireyler; doku. organ ve/veya fonksiyon kaybı bağlantılı yapılacak değerlendirmede günlük yaşam aktiviteleri bakımından bağımsız veya kısmi bağımlı olarak değerlendirilse bile bu kişiler için sağlık kurulu raporu bağımlılık değerlendirilmesi bölümünde “tam bağımlı” ibaresi işaretlenir.

Uygulamanın ilgi a), b) ve c) mevzuatlar ile yukarıda belirtilen esaslara uygun olarak yürütülmesinin, belirtilen mevzuatlara uyumun ivedilikle sağlanmasının, engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili tüm sağlık kurum ve kuruluşlarının sağlık kurul başkanlarına tebliği hususunda;

Gereğini önemle arz ve rica ederim.

Prof. Dr. Muhammet Güven

Bakan a.

Bakan Yardımcısı

Dağıtım

Gereği:                               Bilgi:

81 İl Valiliğine                      Aile. Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı

(İl Sağlık Müdürlüğüne)        Hazine ve Maliye Bakanlığına

                                          Milli Eğitim Bakanlığına

                                          Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğüne

                                          Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğüne